
Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.

Znamy największe gniazda bociana białego w Europie
15 listopada 2022, 11:57Wiemy już, gdzie znajdują się największe gniazda bociana białego (Ciconia ciconia) w Europie. Masę wyliczano za pomocą dostępnego w 5 językach kalkulatora. Prawie wszystkie gniazda ważyły ponad 500 kg, a niektóre dobrze ponad tonę. Jak poinformował w przesłanym komunikacie inicjator akcji Adam Zbyryt z Uniwersytetu w Białymstoku (UwB), wymiary największych gniazd przekroczyły 2 m wysokości (grubości) i osiągnęły 2 m szerokości (średnicy).

Studentka z Poznania bierze udział w konkursie Agar Art. Stworzyła bakteryjny portret Odo Bujwida, jednego z twórców polskiej mikrobiologii
15 listopada 2022, 10:32Martyna Pietrzak, studentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (UPP), tworzy mikrobiologiczne dzieła sztuki. Jako jedna z 85 osób (i jedyna z Polski) została zakwalifikowana do konkursu Agar Art, organizowanego przez Amerykańskie Towarzystwo Mikrobiologiczne.

Badania w krakowskim cyklotronie pozwalają lepiej zrozumieć lekkie jądra atomowe
4 listopada 2022, 10:37Dzięki przeprowadzonym w Krakowie badaniom akceleratorowym udało się poszerzyć wiedzę o lekkich jądrach atomowych. To o tyle istotne, że wszystkie pierwiastki powstały w toku ewolucji wszechświata, w którym dominowały lekkie jądra atomowe. Naukowcy z Polski, Włoch, Francji, Belgii, Niemiec, Rumunii i Holandii prowadzili swoje badania w Centrum Cyklotronowym Bronowice. Uczeni skupiali się na wzbudzeniach jąder atomowych węgla 13C zwanych rozciągniętymi stanami rezonansowymi. Stany te interesują przede wszystkim astrofizyków.

W średniowieczu pod Poznaniem mieszkała olbrzymka
3 listopada 2022, 17:50W średniowieczu na Ostrowie Lednickim, jednym z najważniejszych ośrodków administracyjnych Polski w czasach Mieszka I i Bolesława Chrobrego, mieszkała prawdziwa olbrzymka. Kobieta zdecydowanie wyróżniała się z otoczenia, była aż o pół metra wyższa niż jej przeciętny pobratymiec.

Po dziesięcioleciach poszukiwań odnaleziono królewski miecz sprzed 700 lat
3 listopada 2022, 10:22Siedem wieków po pogrzebie z grobu króla Dionizego I portugalscy archeolodzy wydobyli miecz władcy. Legendarny zabytek był poszukiwany przez niemal 70 lat. Przeleżał w jego grobie od 1325 roku i, jak mówią specjaliści, zachował się w bardzo dobrym stanie. To niezwykle ważne odkrycie, mówi archeolog Maria Antónia Amaral, kierująca projektem studiów nad Dom Dinisem. Miecze królewskie to rzadkość. Niewiele ich mamy w kontekście europejskim i portugalskim, a szczególnie takich, w jednoznacznym kontekście, dodaje uczona.

Historia i ciekawostki związane z kryptowalutami
1 listopada 2022, 08:40Kryptowaluty to zasoby cyfrowe tworzone przy użyciu nowoczesnej kryptografii opartej na technologii blockchain. Po raz pierwszy ujrzały światło dzienne w 2009 roku, kiedy niezidentyfikowana osoba ukryła się pod pseudonimem Satoshi Nakamoto w postaci pierwszej wersji Bitcoina. Po udanej premierze twórca Bitcoina wrócił w cień i do dziś pozostaje anonimowy.

Powstaje pierwszy w Polsce kwestionariusz do oceny ryzyka żywieniowego seniorów
17 października 2022, 10:31Dr inż. Robert Gajda z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (UPWr) pracuje nad pierwszym w Polsce kwestionariuszem do oceny ryzyka żywieniowego seniorów. Jak poinformowała uczelnia, badania będą prowadzone we współpracy z Wrocławskim Centrum Rozwoju Społecznego.

O czym pamiętać przed wyjazdem na wakacje? - karta EKUZ
14 października 2022, 16:26Większość z nas ma świadomość, jak ważne jest zadbanie o wykupienie ubezpieczenia, gdy wyjeżdżamy na zagraniczne wakacje. Nie każdy jednak wie, że równie istotna jak ubezpieczenie, jest aktualna karta EKUZ.

Czy kobiety rzeczywiście sprawniej od mężczyzn posługują się językiem?
14 października 2022, 16:00Profesor Marco Hirnstein z Uniwersytetu w Bergen w Norwegii bada, jak czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczne wpływają na różnice pomiędzy płciami w zdolnościach poznawczych i jakie mechanizmy neurologiczne leżą u podłoża tych różnic. W przypadku większości zdolności umysłowych różnic takich nie ma lub są pomijalnie małe. Istnieją jednak zadania, w których przeciętnie wyraźnie lepsze są kobiety, a w innych średnio wyraźnie lepsi są mężczyźni, mówi uczony.